به گزارش لنجانا به نقل از خبرگزاری تسنیم، طبق مفاد توافق جمهوری اسلامی ایران و کشورهای موسوم به 1+5 در قالب توافقنامه ژنو قرار بود تحریم فروش و صادرات قطعات هواپیما به ایران لغو شود.
اسفندماه سال 92 بود که شرکت‌های بوئینگ و جنرال الکتریک دو غول هواپیماسازی جهان خواستار معامله با ایران در زمینه فروش و صادرات قطعات هواپیما در راستای توافق ژنو شدند. به‌گفته “ریک کندی” سخنگوی جنرال الکتریک، این شرکت از سال 2004 خواستار تأمین قطعات و وسایل یدکی مورد نیاز هواپیماهای مسافربری ایران شده بود و پس از توافق ژنو نیز بار دیگر این درخواست را مطرح کرد.
روز گذشته این خبر از سوی خبرگزاری‌های مطرح جهان مانند رویترز مخابره شد که وزارت خزانه‌داری آمریکا به این دو غول هواپیماسازی مجوز فروش قطعات هواپیما به تهران را اعطا کرده است.
با این حال، رسانه‌ها از قول سخنگوی جنرال الکتریک نوشتند که این شرکت فقط مجوز تعمیر 18 موتور هواپیمای فروخته شده به ایران را دارد.
البته سخنگوی بوئینگ تأکید کرده مجوزی که به این شرکت داده شده است، تنها اجازه فروش قطعات هواپیماهای مسافربری را می‌دهد که پیش از سال 1979 به ایران فروخته شده و این شرکت مجاز نیست در رابطه با هواپیماهایی که پس از این تاریخ به ایران فروخته شده‌اند، معامله‌ای با ایران انجام دهد.
در همین زمینه سعید زیباکلام از اساتید برجسته دانشگاه تهران در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری تسنیم، می‌گوید علی‌رغم تحریم‌هایی که در زمینه هواپیماسازی در سه دهه گذشته علیه ایران اعمال شده است، جمهوری اسلامی توانسته قطعات مورد نیاز خود را به‌طرق مختلفی و با دور زدن تحریم‌ها به کشور وارد کند.
به‌گفته سعید زیباکلام تمام قطعات تولیدشده توسط شرکت‌های هواپیماسازی ازجمله بوئینگ دارای شناسنامه هستند و این شناسنامه نشان می‌دهد این قطعه به کدام کشور و کدام شرکت داده شده است.
وی با اشاره به دور زده شدن تحریم‌های هواپیماسازی علیه جمهوری اسلامی توسط ایرانیان مقیم خارج از کشور اضافه می‌کند که قطعات هواپیمای مورد نیاز ایران توسط این افراد پس از چندین بار معامله وارد ایران شده‌اند و نیاز ایران را برطرف کرده‌اند.
“یک قطعه‌ای از یک شرکت به یک کشور و از آن کشور به کشور دیگری صادر می‌شود و چندین بار زیرآبی می‌چرخانند و از گمرک رد می‌کنند و عاقبت آرام و غیررسمی وارد ایران می‌شود. شما ببینید هواپیماهای غیرنظامی ما چطور پرواز می‌کنند؛ آن‌هم در حدود 30 سالی که ما تحریم هستیم”.
این استاد دانشگاه به موضوع تعمیر هواپیماهای ایران طبق توافق ژنو و ابراز تمایل شرکت‌های آمریکایی برای این کار اشاره می‌کند و می‌گوید: وقتی قرار می‌شود بیایند بازرسی و قطعه نصب و تعمیر کنند، می‌بینند این قطعه با این شماره و شناسنامه این‌جا چه‌کار می‌کند؟ لذا یک سری هموطن‌های ما که خودشان را به آب و آتش می‌زنند، ما با سخاوت کامل آن‌ها را لو می‌دهیم و مشکلات و مسائل و نیازهای هواپیمای کشوری‌مان را هم در بازدیدها تقدیم می‌کنیم. حالا حدس و گمان می‌زنند که ظرف این 20 ــ 30 سال مثلاً بوئینگ 727 چه شده الآن؟ بوئینگ 747 چه شده؟ 707 چه شده؟ الآن حدس است، ولی نم‌نمک می‌آیند و قشنگ بازرسی می‌کنند و همه مشخص می‌شود که ما چه مشکلات و چه مصیبت‌هایی داریم و چه‌مقدار از قطعات عمرشان تمام شده و برخی قطعات از کجا آمده است؟ اینها همه از ثمرات تعمیر و بازرسی قطعات هواپیماهای ایران توسط شرکت‌های آمریکایی است.
