افسوس که هنوز عده‌‏ای از روشنفکران نمی‌‏توانند دست از غرب و یا شرق بکشند

به گزارش لنجانا،حضرت امام خمینی(ره) بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی از جمله شخصیت‌های کم‌نظیر تاریخ است که با انقلاب اسلامی ایران تحولی شگرف و عمیق را در تاریخ بنا نهاد که ابعاد آن شاید همچنان برای برخی ناشناخته باشد.

در یک نمونه از اعترافات صاحب‌نظران شهیر و بزرگ در جهان به تاثیرات عمیق و گسترده انقلاب اسلامی ایران به رهبری روح‌الله کبیر، پیتر برگر از بزرگترین جامعه‌شناسان و از مهم‌ترین نمایندگان پیش‌بینی‌ کننده سکولاریزم در دهه‌های شصت و هفتاد میلادی و پیش از انقلاب اسلامی که سکولاریزم را به عنوان روند قطعی و حتمی جهان می‌دانست، تاکید می‌کند با حرکت [امام]خمینی، روحانی ایرانی، دیگر تز “آخرین خاکریز” خود مبنی بر سرنوشت محتوم سکولاریزه شدن جهان را غیرقابل قبول و ناتوان از قانع‌کنندگی می‌داند. وی همچنین تاکید می‌کند که این حرکت بزرگ انقلاب اسلامی در ایران حتی می‌تواند روند جهان را معکوس کرده و حرکت‌های دینی را به جوامعی مانند آمریکا نیز بکشاند.

هابرماس، فیلسوف مشهور معاصر نیز بعد از انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی تاکید می‌کند: “سنت‌های مذهبی و اجتماعات دینی از اهمیت سیاسی تازه‌ای که تاکنون بی سابقه بوده برخوردار شده اند. این حقیقت دست کم برای آن دسته از ما که از منطق عرفی رایج در جریان اصلی علوم اجتماعی پیروی می کرده‌اند و بر این باور بودند که تجدد با سکولاریزه شدن، با کم شدن عقاید و روش‌های مذهبی و نفوذ آنها در عرصه سیاست و در زمینه کلی اجتماع، ملازمه تام دارد، کاملا دور از انتظار است.”

با این حال تقریبا کمتر کسی است که بر این امر اذعان نداشته باشد که اندیشه و مکتب امام خمینی(ره)، اندیشه‌ای نیست که صرفاً مربوط به یک تاریخ و زمان گذشته بوده و برای امروز جامعه و کشورمان بی‌ثمر باشد؛ به همین دلیل گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم بر آن است تا برخی مسائل مبتلابه امروز در جامعه را در چارچوب اندیشه و مکتب امام(ره) ارزیابی کرده و سخنان امام را در این باره بازنشر دهد.

آنچه در ذیل می آید، گزارشی درباره نظرات و سخنان امام درباره مسئله “استقلال” است:

استقلال آزادی و جمهوری اسلامی از ناب ترین شعار های انقلاب اسلامی ایران و از ابتدایی ترین فریاد های مردم است که از آغاز نهضت مبارزه با طاغوت ستمشاهی از حنجره ی مردم مسلمان ایران به گوش جهانیان رسیده است. این سه شعار، همچون سه اصل ناب نشان‌دهنده‌ی مسیر واقعی و هدف والای انقلاب اسلامی ایران به رهبری حضرت امام خمینی (ره) بوده و به نوعی نشان‌دهنده‌ی هدف مردم از این حرکت عظیم و تاریخ‌ساز است.امام خمینی در تعریف استقلال به عنوان اولین و شاید مهمترین اصل این شعار و هدف انقلاب اسلامی ابواب بسیاری را گشوده است ایشان شعار استقلال را قبل از عزیمت به ایران و در زمان تبعید تشریح نمودند.

حضرت امام (ره) درباره مسئله استقلال می‌فرمایند:

“درد مملکت ما این است که استقلال ندارد. نه استقلال فرهنگ دارد، نه استقلال ارتش دارد، نه استقلال اقتصاد دارد. اقتصادش وابسته است. یک کار صحیح نمی‌‏کنند این‌ها. یک اقتصاد وابسته‏ای که مونتاژ است ـ به اصطلاحشان ـ باید از خارج بیاورند بخرند؛ ما مصرف [کننده] هستیم. بیاوریم مصرف کنیم. همین… جفت کنیم اینجا، یک مملکت مصرفی هستیم. یک زراعتی این ایران داشت، یک زراعت و کشاورزی ایران داشت که محتاج نبود به خارج؛ یعنی صادر می‌‏کرد، صادرکننده بود. یعنی یک مملکت یک ناحیۀ آذربایجانش ممکن بود ایران را اداره بکند، یک ناحیۀ خراسانش یا فارسش ممکن بود که ایران را اداره بکند؛ حالا رسیده به آنجایی که خود این‌ها در حساب می‌‏گویند که سی روز یا سی و سه روز… برای مملکتمان [غذا] داریم، باقی‏اش را باید دستمان را دراز کنیم به غیر (صحیفه امام جلد ۵ ۱۳۵۷٫۸٫۲۷ دانشجویان و ایرانیان مقیم خارج)

ایشان کسب استقلال و حفظ آن بر عهدهٔ همه اقشار جامعه می‌دانند و تنها به یک گروه و یا یک تفکر بسنده نمی‌کنند.
“این نهضت را نگه دارید آقایان. تکلیف همه است. تکلیف من آخوند است، تکلیف آن آقاست، تکلیف شمای بازاری یا کارگر یا دانشمند است این. همه، همه تکلیف داریم که این نهضتی که در ایران پیدا شده دامن به آن بزنیم. با این نهضت شما می‌‏توانید استقلال خودتان را بگیرید، و می‌‏توانید آزادی برای خودتان تهیه کنید. و شما و ما الآن مسئول خدای تبارک و تعالی هستیم، و مسئول نسلهای آتیه هستیم که یک همچو نهضتی پیدا شد و نتوانستید، عُرضه‌‏اش را نداشتید که از آن استفاده بکنید، عُرضه داشته باشید که استفاده کنید از این نهضت. این نهضت را نگذارید بخوابد، نگذارند آنهایی که رؤسای امور هستند، احزاب هستند، علما هستند، طلاب هستند، بازاری هست، دانشگاهی هست ـ عرض می‌‏کنم ـ دادگستری هست، وکلای دادگستری هست، آن قشرهایی که در مملکت هستند نگذارند که بخوابد این اعتصابات، و نگذارند بخوابد این نهضت زنده‏ای که الآن در ایران هست. اگر خدای نخواسته این نهضت بخوابد تا آخرالابد زیر بار ظلم هستیم. واین دفعه اگراین شمشیر این مردکشیده بشود، تمام نسل‌هایتان را قطع خواهد کرد.”
(صحیفه امام جلد ۵ ۲۹/۸/۱۳۵۷، دانشجویان و ایرانیان مقیم خارج)

امام استقلال را در مرحله اول در سه حوزه مطرح می‌سازد که این سه حوزه بسته به نوع اهمیت بیان شده است. اگر ملتی بخواهد به معنای واقعی کلمه مستقل شود باید در این سه حوزه به استقلال مطلق دست یابد. “اگر در فرهنگ، ما وابستگی داشته باشیم، در اساس مسائل وابستگی پیدا می‌‏کنیم. مع‌‏الأسف تبلیغاتی که در طول تاریخ باید بگوییم شده است، از آن وقتی که این خارجی‌ها راه پیدا کردند به کشورهای شرقی، تبلیغاتی که شده است اسباب این شده است که شرقی‌ها این گمان را پیدا کردند که هر چه کمال هست در غرب است. و این اسباب این شده است که خودشان را بکُلّی در مقابل غرب و در مقابل شرقی که نظیر اوست و در مقابل امریکا و این‌ها باختند. در هر جناحی که می‌‏روید می‌‏بینید که در آن جناح، صحبت هِی از غرب است؛ صحبت هِی از خارج است. اگر یک دوایی در اینجا، در خود ایران هم پیدا بشود، باز به اسم دوای خارج به خورد ایرانی‌ها می‌‏دهند. اگر یک پارچۀ خوبی هم ایران خودش تهیه کند و ببافد، باز باید با اسم فاستونی انگلیسی به مردم بفروشند! هر چیزی را که شما می‌‏روید سراغش می‌‏بینید که هی صحبت از این است که باید ما از آن‌ها [بگیریم] باید از آنجا بیاید. از گویندگان سابق ـ که حالا مرده است، و آن وقت یا بعضی وقت‌ها رئیس مجلس بود یا در مجلس سنا”

معمار کبیر انقلاب خط دشمن را در وابستگی فرهنگی نشان می‌دهد که غرب برای نابودی ما دست به وابستگی فرهنگی و ارزش گذاری فرهنگ غرب می‌کند و از طرفی با گرفتن عزت نفسان ما را ملتی بدون ارزش و غرور‌های ملی و فقط مردمانی تهی و خالی از هر گونه ماهیت و هویت ملی باقی خواهند ماند.
تبلیغات دامنه‌‏دار وابسته‌‏های به آن‌ها و خود آن‌ها در ایران منتشر شده است، اسباب این شده است که ما دیگر به خودمان هیچ اعتماد نکنیم؛ استنادمان به خارج باشد؛ استقلال فکری و مغزی نداشته باشیم. اگر ما بخواهیم مستقل باشیم، باید از همۀ جهات خودمان را مستغنی کنیم، و از حالا در صددش برآییم. از حالا باید؛ حالایی که مملکت شده است مال خودتان و دست اجانب کوتاه شده است، و امید است تا آخر کوتاه باشد، و این خیانتکار‌ها هم رفتند و این ریشه‌‏های گندیده‏‌شان مانده است. ما باید به این مملکت که مال خودمان شده است حالا مثل خانۀ خودمان باید خدمت کنیم. و از الآن درصدد این برآییم که خودمان را مستغنی کنیم از این غرب و شرق.
(صحیفه امام جلد ۱۰ ۱۱/۰۸/۱۳۵۸دانشجویان دانشکدۀ علوم و دانشکدۀ عالی ادبیات و زبانهای خارجی)

حضرت روح الله با بررسی استقلال نظامی به عنوان دومین آیتم استقلال اهمیت حفاظت و حراست از کیان ایران اسلامی را در الویت بعدی بر می‌شمرند و بیان می‌کنند: اگر یک ملت پنجاه هزار نفری باشند و مستقل باشند، یک ملت پنجاه هزار نفری باشند و خودشان اداره بکنند مملکتشان را، هیچ قدرتی نمی‌‏تواند بر آن‌ها تحمیل کند این را؛ اما اشکال سر این است که این‌ها از باطنِ خودِ مملکتْ فساد را ایجاد می‌‏کنند. او خارج نشسته می‌‏گوید که ما دخالت نمی‌‏کنیم در مملکت! دخالت نکردن به این معنا که مستقیماً شما بفرستید یک نظامی را بدون اینکه [بهانه‌‏ای] باشد و با توپ و تفنگ بفرستید ایران را بگیرند، خوب این حالا نیست؛ اما مستشار‌ها را به عنوان اینکه این‌ها خدمتگزار به ملت هستند، این‌ها می‌‏خواهند تربیت کنند ـ مثلاً ـ ارتش را، می‌‏خواهند چه بکنند فرستادید؛ از آن طرف هم در تمام شئون این مملکت شما دخالت دارید و تصرف دارید.
صحیفه نور جلد ۵ ۳/۹/ ۱۳۵۷ نوفلوشاتو دانشجویان و ایرانیان مقیم خارج

یا در جایی دیگر امام در سال ۵۷ و پیش از انقلاب اسلامی، با اشاره به ضرورت استقلال نظامی می‌فرمایند: ارتشِ خودِ مملکت با استقلال مخالف است! ارتش خود مملکت هم فرماندۀ اولش عبارت از شاه است به حَسَب قواعد ارتشی، و به حَسَب واقع فرماندهش عبارت از کار‌تر است! واقع مسئله این است. با مستشارهایی که حالا آمده‏‌اند ما استقلال داریم؟ مگر استقلال با یک لفظ درست می‌‏شود؟ عرض کردم که الفاظ در زمان ما معانی خودش را از دست داده است اصلاً. الفاظ خیلی الفاظ خوشگلی است، خیلی بَزک کرده است، لکن محتوا ندارد! لفظ «استقلال»، محتوا ندارد. ما استقلال داریم! اگر من بروم استقلال مملکت از دست می‌‏رود! مملکت تجزیه می‌‏شود! آن مردک [۳] هم می‌‏گوید که از باب اینکه آزادی تندی به مردم داده، سریع آزادی داده است، از این جهت صدای مردم در آمده! اصلاً الفاظ معنای خودش را از دست داده. لفظ یک لفظی است، معنا معلوم نیست این باشد! یک چیز دیگر معنایش است! ما استقلال داریم؟! هر جایش را دست بگذاری استقلال نداریم، وابسته‏‌ایم. این ارتش که در رأس همۀ [قدرت] هاست نسبت به مقاصد شاه و همیشه به این ارتش می‌‏نازد، این ارتشش که اینطور است نه در خدمت مردم [و]، ملت است، و در خدمت امریکاست؛ برای اینکه منافع او را [تأمین کند] می‌‏کُشد ملت خودش را که منافع او… تحقق پیدا بکند!
صحیفه امام جلد ۵ ۲۹/۸/۱۳۵۷

حضرت امام با برشمردن اهمیت استقلال اقتصادی بار دیگر تاکید می‌کنند که اگرما استقلال اقتصادی نداشته باشیم تمامی حوزه‌های دیگر استقلال کشور ما تحت الشعاع قرار می‌گیرد. ایشان در بیان استقلال اقتصادی می‌گویند: ما باید زحمت بکشیم تا در همه جناح‌ها خودکفا باشیم. امکان ندارد که استقلال به دست بیاید، قبل از اینکه استقلال اقتصادی داشته باشیم. اگر ما بنا باشد که در اقتصاد احتیاج داشته باشیم، در چیزهای دیگر هم وابسته خواهیم شد.
صحیفه امام جلد ۱۰ ۱۱/۰۸/۱۳۵۸
یا در بخشی دیگر حضرت امام خمینی (ره) عمق فاجعه را بر می‌شمرد و با اشاره به وضع موجود می‌فرمایند: وضع مملکت ما در این مدت، و خصوصاً در این پنجاه سال اخیر، یک همچو وضعی شده بود. و ما باید از این خارج کنیم خودمان را. ما اگر بخواهیم که یک مملکت مستقل باشیم، باید همه چیز، در همه چیزمان، جدّیت کنیم که خودکفا باشیم. مریض ما دیگر خارج نرود. چیزهایی که ما خودمان می‌‏توانیم درست کنیم، خودمان درست کنیم، و هر چیز را می‌‏توانید درصدد [باشید] وقتی «انسان» باشد، می‌‏تواند درست کند؛ می‌‏تواند همچو کاری را بکند. لکن وضع را این طوری به بار آورده بودند که ما باورمان آمده بود که چیزی نداریم؛ ما چیزی نمی‌‏دانیم؛ باید ما از خارج بگیریم؛ باید همه چیز از خارج بگیریم. و اگر واقعاً این طور است، که یک مصیبتی است. و اگر این طور نیست، و ما را این طور تربیت کردند که باورمان بیاید، این هم یک مصیبت دیگری است.
صحیفه امام جلد ۱۰ ۱۱/۰۸/۱۳۵۸

امام روح الله استقلال را مقدمه‌ای برای رسیدن به آزادی و آن را مسیر رسیدن به جمهوریتی می‌دانند که با اسلام ناب عجین است و استقلال و آزادی به عنوان مقدمه نمی‌تواند در تضاد با اسلام ناب باشد و منتج به جمهوریتی شود که اسلام را ناب را به عنوان مهد تفکر و زندگی و ممات خود برگزیده است. ایشان در پیامی تاریخی به کنگرهٔ انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۸ به ترسیم اهمیت استقلال می‌پردازد و شاید در این پیام است که حجت بر تمامی مسئولین و امت مسلمان پایان می‌یابد: در رأس برنامۀ ملت و دولت باید استقلال همه جانبۀ کشور، از قوای انتظامیه گرفته تا قوای تقنینیه و قضاییه و اجراییه [باشد]. و از پیوستگی‌های زمان طاغوت به قدرتهای شیطانی احتراز و دست آنان را از این سفرۀ یغمای عهد سلطنت شیطانی قطع نمایید. و امید آن دارم که مجلس شورای اسلامی و دولت انقلابی اسلامی تصفیۀ کامل از عناصر ضد انقلاب و ضد اسلام را به طور قاطع و انقلابی شروع نمایند.
صحیفه جلد ۱۲ ۲۸/۱۱/۵۸ کنگره انقلاب اسلامی

حضرت امام در بررسی استقلال تعامل را هم منکر نمی‌شوند و بیان می‌دارند که اصل استقلال با تعامل به هیچ وجه در تضاد نیست زمانی که ما شخصیتی مستقل باشیم آن زمان است که می‌توانیم در برابر زورگویان تمام قد بایستیم ایشان تعامل با کشور‌ها را بر اساس حسن نیت و انسانیت هدف اصلی اسلام در جهت ارتباط با تمامی مردمان جهان می‌دانند در این باره امام می‌فرمایند:
اسلام پیشرفته‏‌ترین حکومت را دارد و به هیچ وجه حکومت اسلام با تمدن مخالفتی نداشته و ندارد. اسلام خود از پایه‌‏گذاران تمدن بزرگ در جهان بوده است. هر کشوری که به قوانین اسلام عمل نماید بدون شک از پیشرفته‏‌ترین کشور‌ها خواهد شد. ما امیدواریم که با پیروزی خود، این مطلب را به جهان ثابت کنیم. ما با حفظ استقلال با تمام کشور‌ها روابط دوستانه خواهیم داشت.
صحیفه جلد۵ ۲۰/۹/۵۷

با این حال امام باز متذکر می‌شوند که نباید در برابر مستکبر با موضع ضعف مقابله کرد و برخورد ارباب و رعیتی به هیچ وجه قابل قبول حکومت اسلامی نیست: بار‌ها تذکر دادیم که باید ایرانی بسازیم که بتواند بدون اتکا به امریکا و شوروی و انگلستان ـ این جهانخواران بین المللی ـ استقلال سیاسی، نظامی، فرهنگی و اقتصادی خویش را به دست گیرد و روی پای خود بایستد و هویت اصیل خویش را به جهان عرضه کنند. افسوس که هنوز عده‌‏ای از روشنفکران نمی‌‏توانند دست از غرب و یا شرق بکشند؛ و این دو را سر مشق کارهای خود قرار داده‌‏اند. امیدواریم با تحول فرهنگ حاکم اسلامی، این گروه به خود مشغول و از مردم بریده به خود آیند و اصالت خویش را دریابند و از وابستگی نجات پیدا کنند.
صحیفه جلد۹ ۱۸/۴/۵۸

و یا در جایی دیگر امام اشاره می‌کنند که: این کشور ما که قیام کرد، از اول هم که قیام کرد، جمهوری اسلامی و استقلال کامل و «نه شرقی و نه غربی» را اعلام به دنیا کرد و از اول اعلام کرد به دنیا که ما نه تحت حمایت امریکا و نه تحت حمایت شوروی و نه تحت حمایت هیچ قدرتی نیستیم؛ ماییم و تحت عنایات خدای تبارک و تعالی و پرچم توحید که‌‌ همان پرچم امام حسین ـ علیه‌‏السلام ـ است. وقتی این اعلام را شما به دنیا کردید و معلوم است پشت سر این اعلام، دنیا بر ضد شما خواهند قیام کرد، از اول باید توجه به این معنا بکنید که ما هم همانطوری که سیدالشهدا در مقابل آنهمه جمعیت و آنهمه اسلحه‏‌ای که آن‌ها داشتند، قیام کرد تا شهید شد. ما هم همینطور، ما هم برای شهادت حاضریم. الآن هم می‌‏بینید که در عین حالی که عده‏ای از بزرگان جمعه را از بین بردند، آنهایی که الآن هستند، تمام با روی گشاده اعلام می‌‏کنند که ما تا مرز شهادت این پست را داریم و حاضریم. همه باید اینطور باشند.
صحیفه سجادیه جلد ۱۷
حضرت امام (ره) تا اخرین لحظات بر اصل استقلال نظام و عدم وابستگی به غرب تاکید داشتند و این شرط پیروزی برای جمهوری اسلامی سبب شد تا ما بتوانیم در اوج دشواری‌ها از پس تمامی تحریم‌ها و سختی‌ها با سرفرازی استقلال خود را حفظ کنیم.
منبع:تسنیم

انتهای پیام/