به گزارش لنجانا به نقل از فارس حجت‌الله سلطانی امروز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در لنجان در مورد تاریچه تعزیه اظهار کرد: روایات تاریخی مختلفی وجود دارد برخی این هنر را منتسب به دوره قاجار دانسته و برخی دیگرا را فراتر و مربوط به دوره زندیه می‌دانند اما نظر قاطع‌تر آغاز این هنر در زمان زندیه و به اوج رسیدن آن در زمان قاجاریه است.
وی ادامه داد: از مستندات اجرای تعزیه در زمان قاجار می‌توان به ساخت تکیه دولت در آن زمان در شهر تهران اشاره کرد که با وجود محدودیت‌های موجود، خوانندگان و بینندگان این هنر همه ساله چندین نوبت در آن مکان اجرای مراسم تعزیه داشتند.
مدیر امور انجمن‌های بسیج هنرمندان استان اصفهان در پاسخ به این سؤال که برای ورود به عرصه تعزیه چه آموزش‌هایی نیاز است، بیان کرد: هنرمندان شبیه‌خوان به دو دسته تقسیم می‌شوند که دسته اول اولیاءخوان‌ها که در اصل همان موافق‌خوان‌ها و نقش‌های مثبت در تعزیه هستند و دسته دوم اشقیاخوان‌ها که در اصل همان مخالف‌خوان‌ها و نقش‌های منفی در تعزیه هستند.
وی ادامه داد: دسته اول علاوه بر تسلط بر هنر نمایش باید بر فنون موسیقی و آوازهای ایرانی خصوصا دستگاه حجاز آشنایی کامل داشته باشند اما دسته دوم به دلیل عدم استفاده از موسیقی خاص باید توان خود را در یادگیری فنون نمایش بگذارند، البته آشنایی با فنون دیگری از قبیل سوارکاری و غیره نیز به ارائه بهتر این هنر کمک خواهد کرد.
عضو انجمن تعزیه اصفهان در مورد تفاوت تعزیه امروزی و تعزیه‌هایی که در قدیم اجرا می‌شد گفت: تعزیه در قدیم به صورت کاملا ساده بدون ابزار و آلات موسیقی خاص با البسه‌ای ساده برگزار می‌شد که بینندگان خاص خود را داشت که البته با پیشرفت رسانه‌ای امروز تعزیه نیز دچار تحولات بسیاری شد که از مصادیق آن می‌توان به استفاده از ترومپت (نوعی شیپور که دارای سه کلید است) در تعزیه‌های امروزی اشاره کرد.
وی تصریح کرد: البته در نوع پوشش نیز تغییرات عمده‌ای ایجاد شده که می‌توان به جایگزینی پیراهن‌های بلند عربی به جای قبا و یا استفاده از پرهای رنگی در رزم جامه‌ها اشاره کرد.
سلطانی در پاسخ به این سؤال که آیا تغییرات ایجاد شده در مراسم تعزیه به سود این هنر ملی مذهبی ما بوده است، یادآور شد: ایجاد تغییرات در برخی بخش‌ها کمک به اعتلا و اجرای بهتر مراسم تعزیه می‌کند اما در برخی مواقع به ضرر این هنر تمام شده که حذف برخی شخصیت‌ها مانند معین‌البکا و فهرست‌گردان از این قبیل موارد است.
وی اضافه کرد: معین‌البکا در واقع رهبر یک گروه تعزیه بوده که در حاشیه تعزیه کلیه امورات اجرایی را رهبری کرده و در حقیقت به نحوی کارگردان تعزیه است که در ۲۰ سال گذشته این شخصیت رو به فراموشی رفته و عملا از مراسم تعزیه حذف شده است.
مدیر امور انجمن‌های بسیج هنرمندان استان اصفهان در مورد آسیب‌ها و آفاتی که امروزه دامن‌گیر این هنر شده است، گفت: این امر نیاز به بحث کارشناسی چندین ساعته با حضور جمعی از اساتید و هنرمندان پیشکسوت این عرصه دارد اما به طور مختصر می‌توان گفت پرداختن به مسائل حاشیه‌ای به جای متن اصلی، کم‌رنگ شدن جنبه معنوی تعزیه و تجاری شدن آن، استفاده از برخی اشعار و یا شخصیت‌های مشکوک تاریخی (اشخاصی که وجودشان در واقعه کربلا با تردید است)در تعزیه، پرداختن به اجرای برخی صحنه‌هایی که دلایل مستند تاریخی محکم برای آنان نیامده است و ورود برخی افراد ناآگاه و غیر متخصص به این عرصه است که سبب شده در دهه اخیر روند منفی در رشد این هنر به وجود آید.
وی در مورد وضعیت اجرای تعزیه در استان اصفهان در محرم امسال گفت: امسال نیز مانند سال‌های گذشته در بیشتر شهرستان‌های استان اصفهان مراسم تعزیه برگزار می‌شود که از شاخص‌ترین آنان می‌توان به اجرای تعزیه در ساعات بعد از ظهر دهه اول محرم در حسینیه‌های مرکزی شهرستان نطنز، حسینیه‌های حضرت علی‌اکبر و محله گارسله شهرستان خمینی‌شهر و اجرای مراسم در ساعات شب پس از اذان مغرب و عشاء در حسینیه‌های آدرگان، خولنجان (زیبا شهر) و اراضی در شهرستان مبارکه است که علاقه‌مندان می‌توانند در ایام دهه اول محرم از این مراسم معنوی استفاده کنند.
سلطانی ادامه داد: من به عنوان یک برادر کوچک توصیه می‌کنم بهتر است علاقه‌مندان و هنرمندان تعزیه، مطالعه تاریخی خود را بالا برده و در خصوص وقایع تاریخی تحقیق بیشتری کنند و به حواشی توجه کمتری داشته باشند و به اصل تعزیه بپردازند و سعی کنند با نیتی خالص به تعزیه نگاه کنند و نگذارند جنبه معنوی این هنر از بین رفته و به صورت تجارتی پر سود در آید.
