به گزارش لنجانا به نقل از پایگاه خبری تحلیلی «پارس» ، سفیر سابق ایران در شوروی گفت: دولت یازدهم، آمریکا را به این جمعبندی رسانده که تحریمها موثر است، حال آیا منطقی است که انتظار داشته باشیم تحریمها کاهش پیدا کند؟!
ناصر نوبری سفیر سابق ایران در شوروی طی سالهای 1365 تا 1370 در گفتگو با پایگاه خبری تحلیلی «پارس» عنوان کرد: از آغاز مناقشه هستهای از ده سال پیش تاکنون مشکل اصلی همین بوده که غرب حاضر به پذیرش حق ایران در غنیسازی نبوده است و آنها تا موقعی که دست خود را پرتر و بالاتر ببینند به این حق قانونی ایران تن نخواهند داد و نه تنها حق غنی سازی ما نمی پذیرند بلکه مطمئن هستم بر فشارهای خود نیز می افزایند.
وی افزود: باید توجه کرد که اساس مناقشه هستهای یک اختلاف فنی یا حقوقی در نحوه اجرا یا برداشت از معاهده NPT نیست و اساس مناقشه، سیاسی است و هدف اصلی جلوگیری از توانمندی جمهوری اسلامی ایران است.
وی اضافه کرد: بر همین اساس طرف ایرانی باید به طور مرتب و گسترده برای جهانیان این نیت غرب را افشا کند و نشان دهد که آنها در چارچوب معاهده، حاضر به رسمیت شناختن حقوق ایران نیستند و لازم بوده بعد از هر مذاکرهای هیأتهایی به اکثر کشورها جهت ارائه گزارش از مذاکرات اعزام گردد و نشان دهند که علی رغم علاقه ایران به گفتگو و مذاکره اما طرف مقابل زیاده خواه است.
رییس سابق مرکز راهبردی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که این همه هیاهو در مورد رفع تحریم ها گفت: آمریکا و برخی از کشورهای اروپایی به تعهدات اندک و محدودی که برای آزاد کردن کمی از پولهای بلوکه شده داده اند به صورت کامل عمل نمی کنند و علاوه بر کارشکنی در رفع برخی از تحریمها، موردی عمل خواهند کرد. آنان در این سناریو فشارها را تشدید و تحریمهای جدیدی را نیز علیه جمهوری اسلامی ایران وضع خواهند نمود.
وی خاطرنشان ساخت: هدف اصلي امريكا در تحريم ايران از قديم، مهار استراتژيك ايران بوده است و نه نگراني از توليد سلاح هستهاي، زيرا كه آنها بهتر از ديگران اطلاعات دارند كه ايران در پي سلاح هستهاي نيست، امريكاييها حتي در دوره آقاي خاتمي كه همه نوع انعطافها و سازشها صورت گرفت با كارشكني از مصالحه جلوگيري كردند.
وی با اشاره به پیشینه مذاکرات ایران با غرب گفت: در حال حاضر همان استراتژی ده سال قبل تکرار شده است در ده سال قبل استراتژیای که تحتعنوان «اعتمادسازی» اجرا کرد، خلاصهاش این بود که ابتدا در مرحله اول ایران، هر آنچه خواست اصلی غرب است را اجرا میکند و تمام امتیازات موردنظر غرب را میدهد تا غرب اعتماد پیدا کند و در مرحله بعد، غرب امتیاز موردنظر ایران یعنی برنامه صلحآمیز هستهای ایران را بهرسمیت بشناسد و از مزاحمت و سنگاندازیهایش دست بردارد، این استراتژی ده سال پیش با شکست مواجه شد و ایران در مدت بیش از دو سال تمام خواستههای غرب را انجام داد اما وقتی نوبت غرب شد آنها دبه کردند و گفتند اعتماد پیدا نکردهاند و باید ایران کل برنامه هستهایاش را تعطیل کند.
وی افزود: در طی سالهای 82 تا 84 توقف فعالیتهای هستهای برای مدت طولانی آن هم به صورت داوطلبانه و پذیرش نظارت کامل آژانس بر فعالیتهای هستهای ایران، بخشهایی از گام اعتمادساز جمهوری اسلامی ایران بود که با پاسخ سلطهگرایانه و استعماری طرف آمریکایی و اروپایی مواجه شد.
سفیر سابق ایران در شوروی با اشاره به وضعیت کنونی مذاکرات گفت: برنامه هستهای ایران دارای سه رکن اصلی است؛ یکی پروسه غنیسازی، دومی رآکتور آب سنگین اراک و سومی برنامههای تحقیق و توسعه. موافقتنامه ژنو در گام اول شش ماهه هرگونه توسعه و رشد هر سه رکن را ایست داد و متوقف کرد و قرار شد هر سه رکن در همان نقطهای که هستند بمانند.
نوبری افزود: رآکتور آب سنگین اراک که خط تولیدش حدود ۲۵ درصد مانده بود که تکمیل و راهاندازی شود، دیگر نباید تکمیل شود و درهمان مرحله بهطور ناقص بماند و راهاندازی نشود. پروسه تحقیق و توسعه هم باید فقط محدود به تحقیقات جاری شود و انجام تحقیقات علمی تکنیکی جدید را اجازه نداریم. درمورد غنیسازی حتی بیشتر از توقف را متعهد شدیم.
رییس سابق مرکز راهبردی وزارت امور خارجه اضافه کرد: بر اساس توافق ژنو، اول باید عقبنشینی کنیم و نصف تمام موارد ۲۰ درصد غنیشده را رقیق کنیم و برگردانیم به ۵ درصد و نصف دیگرش را هم اکسید کرده به میله سوخت تبدیل کنیم. پس از این عقبگرد در تعداد ۱۹۰۰۰ سانتریفیوژ موجود و ۵ درصد غنیسازی متوقف شده و درجا بزنیم.
سفیر سابق ایران در شوروی تاکید کرد: خلاصه موافقتنامه ژنو این است که در کوتاهمدت به برنامه هستهای ما ایست دادهاند و در درازمدت هم با شرایط و قید و بندهایی که با کلمات حرفهای حقوقی که در موافقتنامه ذکر کردم و برای گام درازمدت گذاشتهاند، برنامه هستهایمان را عملاً بلامصرف و نهایتاً خشک خواهند کرد.
نوبری یادآور شد: از این به بعد زمان بهنفع طرفهای مقابل بود و هست زیرا خواستههای اصلی آنها را در شش ماه انجام دادهایم و دیگر آنها نگرانی اصلی و اساسی ندارند اما نگرانیهای اصلی ما شامل تحریمهای اصلی نفتی و بانکی و درجازدن برنامه هستهایمان پابرجا ماند که آنها نه تنها گامی در این زمینه برنداشتند که تحریم ها را با بهانه هایی چون حقوق بشر و… نیز افزایش دادند.