به گزارش لنجانا یحیی آل اسحاق در گفت وگو با خبرگزاری تسنیم، با اشاره به اینکه از همان روزهای نخست مطرح شدن اقتصاد مقاومتی از سوی مقام معظم رهبری این دیدگاه جدید با بحثهای نظری مختلفی روبهرو گردید، اظهار داشت: برخی با تکیه بر اقتصاد کلاسیک که مبتنی بر مفاهیم غربی است ادبیات نظامی و جنگی را با اقتصاد مغایر دانسته و مخالف بیان اینگونه اصطلاحات بودند.
وی با بیان اینکه به اعتقاد اقتصاددانان کلاسیک مفهوم جنگ با اقتصاد هیچ گونه تعاملی ندارد، افزود: به اعتقاد آنان اقتصاد با مفاهیم کلی اقتصادی از جمله مبادله، خرید و فروش کالا و مواردی از این دست همراه است که با مسئله تهدید و جنگ به هیچ عنوان میانه ندارد. لذا ادبیات اقتصاد مقاومتی به اعتقاد آنان نباید مطرح شود چرا که علم اقتصاد با مفاهیم جنگی هیچ تناسبی ندارد.
آل اسحاق با اشاره به اینکه در مقابل اینگونه نگرشها برخی معتقد بودند که نباید علم اقتصاد را از مفاهیم جنگی و نظامی دور دانست، تصریح کرد: در حال حاضر کشور در صحنه جنگ اقتصادی قرار دارد. البته در عرصه بینالمللی نیز جنگ ارزی چین و آمریکا و یا جنگ تعرفهای آمریکا و اروپا مصداق دیگری از جنگ و تهدید اقتصادی است.
وی اضافه کرد: قویترین نوع جنگ در شرایط فعلی جنگ اقتصادی و نرمافزاری است به عبارت سادهتر در حال حاضر چین و آمریکا در جنگ ارزی با یکدیگر قرار دارند که بر این اساس چین با ذخیره کردن دلار آمریکا و یا پایین آوردن قیمت آن نقش مهمی را در کاهش ارزش دلار آمریکا در بازار بینالمللی ایفا میکند.
رئیس اتاق بازرگانی صنایع و معادن تهران با بیان این که اگر بخواهیم آمریکا را به عنوان یک استکبار جهانی بدانیم نباید جنگ اقتصادی را در عرصه بینالمللی نادیده بگیریم، اظهار داشت: در حوزه نظامی آمریکا با تحمیل 8 سال جنگ به ایران توانست آسیبهای جدی را به کشور وارد کند در سالهای بعد نیز در حوزه اجتماعی و با ابزارهای خاص خود اثرات متعددی را بر کشورها وارد کرده است که بر همین اساس باید بگوییم در شرایط فعلی استکبار با ابزارهای خاصی همانند مسائل اقتصادی نقاط ضعف کشورها را شناسایی و اقدام به آسیب رساندن به آنها جهت رسیدن به تحقق اهداف خود می نماید.
وی اضافه کرد: ابرقدرتها با استفاده از ابزارهای اقتصادی می خواهند جنگ نرم اقتصادی را به کشورها تحمیل کنند تا از آن طریق منابع کشورها کاهش پیدا کرده و سطح وابستگی آنها هر روز به کشورهای دیگر افزایش پیدا کند.
به اعتقاد آل اسحاق، دشمن در شرایط کنونی به جای استفاده از موشک برای تحقق اهداف خود در ایران مانع صادرات و واردات کالاهای مورد نیاز کشور از طریق ممنوعیت رفت و آمد کشتیها به بنادر میشود تا از این طریق بتواند تامین مواد اولیه صنایع مختلف از جمله پتروشیمی کشور را با مشکلاتی همراه سازد.
*وجود جنگ اقتصادی در عرصه بین المللی یک امر بدیهی است
وی با بیان اینکه دشمن با شناسایی وابستگی کشور ما به درآمدهای نفتی طی سالهای اخیر ممنوعیتهایی را در نقل و انتقال پول بوجود آورده است، اظهار داشت: در جنگ اقتصادی نقاط ضعف مورد شناسایی قرار میگیرد و دشمن از طریق همین نقاط ضعف حملههای خود را به کشورها انجام میدهد.
آل اسحاق با تاکید بر اینکه دشمن دقیقا بر اساس طراحی جنگی از ابزارهای اقتصادی برای رسیدن به اهداف خود استفاده میکند، اظهار داشت: اینکه دوستان اعتقادی به جنگ اقتصادی ندارند نکته بسیار قائل تامل است چرا که این امر به صورت واضح در عرصه بینالمللی مشخص است.
این کارشناس اقتصادی در ادامه با اشاره به اعتقاد برخی از اقتصاددانان مبنی بر اینکه اصولا مفهوم جنگ اقتصادی در شرایط فعلی وجود نداشته بلکه اقتصادی ریاضتی در کشور حاکم است، اظهار داشت: باید مفهوم اقتصاد ریاضتی برای اینگونه افراد تعریف شود. در شرایط فعلی یونان در حال رکود است و سیاستهای ریاضتی را برای رفع آسیبهای وارده به خود انجام میدهد در حالیکه شرایط فعلی ایران به هیچ عنوان با کشور یونان هماهنگی ندارد.
وی با بیان این که در اقتصاد ریاضتی باید در مقابل آسیبها صبر و سیاستهایی را برای رفع آنها به کار گرفت، اظهار داشت: در اقتصاد مقاومتی ما با دو مفهوم سلبی و اثباتی روبرو هستیم. در بخش سلبی چگونگی مقابله با تهدیدها مورد بررسی قرار میگیرد. به عنوان نمونه کشورهای غربی این روزها از راهکارهای بانکی به عنوان یک ابزار تهدیدی در اقتصاد کشور استفاده میکنند که ما باید در این حوزه سیاستهایی را برای مقابله با چنین تهدیدهایی به کار بگیریم.
این کارشناس اقتصادی ضمن بیان این که در نگاه اثباتی اهداف متعددی در کشور تعریف شده و با توجه به بسترسازیهای مناسب در دیدگاه سلبی ایجاد خواهد شد، گفت: به عنوان نمونه در اقتصاد رشد سالانه 8 درصدی پیشبینی شده است حال برای رسیدن به این هدف باید ضمن شناسایی تهدیدها شرایط را برای تحقق این هدف بوجود آوریم.
وی با تاکید بر اینکه در اقتصاد مقاومتی نخست راهکارها در مقابل تهدیدها شناسایی و کشور ایمن خواهد شد و در نهایت به اهداف از پیش تعیین شده خواهد رسید، تصریح کرد: با تحقق دو هدف در دیدگاههای سلبی و اثباتی در اقتصاد مقاومتی شرایط برای تحقق هدف اصلی که همان الگو بودن در فضای جهانی برای کشورهای مختلف در جنگ اقتصادی نیز مهیا میگردد.
* اقتصادی مقاومتی به دنبال معرفی ایران به عنوان الگو در سطح جهان اسلام است
آل اسحاق با بیان این مطلب که اگر بتوانیم با تدبیر و برنامهریزی در رابطه با اقتصاد مقاومتی به گونهای عمل کنیم که چالشهای کلان اقتصادی را در مقابل تهدیدها شناسایی و راهکارهای مقابله با آن را به کار بگیریم در نهایت به عنوان یک الگو برای کشورهای منطقه و جهانی قرار خواهیم گرفت، اظهار داشت: البته در چگونگی رسیدن به یک الگو برای کشورهای منطقه و جهانی باید به سیاستها و تدابیری که کشور برای مقابله با تهدیدهای خارجی بکار میگیرد نیز به وضعیت منطقهای و سوقالجیشی ایران نیز توجه ویژهای را نموده و متناسب با آن سیاستهایی را در حوزه اقتصادی به کار بگیریم.
وی با بیان اینکه هم اکنون 60 درصد بودجه کشور به نفت وابسته است که این امر یک تهدید برای کشور به شمار میآید گفت: دشمن این موضوع را به صورت جدی مورد توجه قرار داده است و سالانه با اختلال در خرید و فروش نفت سعی در بروز مشکل برای کشور دارد که در این رابطه نیز با توجه به بیانات مقام معظم رهبری در سیاستهای اتخاذی برای تحقق اقتصاد مقاومتی باید مورد توجه مسئولان قرار گیرد.
وی با گلایه از اینکه در حال حاضر در محصولات اساسی مانند گندم، برنج، شکر به حد خودکفایی نرسیدهایم گفت: رهبری در ابلاغیه سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی تاکیدات زیادی بر خودکفایی در کالاهای اساسی مطرح کردهاند که در این رابطه باید ضمن کمک به بخشهای تولیدی سیاست منسجمی را با همفکری مسئولان و فعالان بخشهای مختلف اقتصادی به کار گیریم.
آل اسحاق با اشاره به اینکه ایران باید در جنگ اقتصادی با پاتک و اقتضائات متناسب با خود اقدام به فعالیت بپردازد گفت: مجموعه این موارد یک دکترین و یک نقشه راه برای فعالان کشور بوجود خواهد آورد که در نهایت هدف سوم که همان ایجاد یک الگو برای جهان اسلام به شمار میآید تحقق پیدا خواهد کرد.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه اگر بخواهیم طرح 24 بندی مقام معظم رهبری در سیاستهای اقتصاد مقاومتی را انجام دهیم باید فعالان اقتصادی در چارچوبهای مختلف و با یک نگاه منسجم دست به اتخاذ سیاستهای مناسب بزنند، اظهار داشت: رئیس جمهور طی نامهای به مقام معظم رهبری از همکاری بیش از پیش دولتمردان برای استقرار اقتصاد مقاومتی در کشور خبر داده است و حتی طی نامهای به معاون اول رئیس جمهور تاکیدات زیادی را بر اجرای این ابلاغیه مطرح نموده است اما باید زمینهسازی مناسبی نیز در این رابطه شکل گیرد.
*باید ذهنیت دشمن در موفقیت جنگ اقتصادی تغییر کند
وی با تاکید بر اینکه در شرایط فعلی ما در یک جنگ اقتصادی قرار داریم که باید بتوانیم ابزارهایی را برای مقابله با آن به کار بگیریم، تصریح کرد: دشمن در شرایط فعلی با شناسایی تهدیدهای موجود در اقتصاد کشور احساس موفقیت میکند که باید این ذهنیت را از دشمنان برداریم. باید قبول کنیم که یک جنگ تحمیلی اقتصادی را با ابرقدرت ها در پیش داریم که باید راهکارهای مناسبی با تدوین نقشه راه منسجم به کار بگیریم.
به اعتقاد آل اسحاق در تدوین یک دکترین مشخص را در اقتصاد کشور برای تحقق اقتصاد مقاومتی تعریف کنیم باید به نکات قابل توجهی توجه نماییم، اظهار داشت: برای جلوگیری از تهدید نخست باید نقاط ضعف را شناسایی کنیم. باید اقتصاد کشور را آنالیز نماییم. نقاط تهدید را شناسایی کنیم و بتوانیم با فرآیندهای خاص اقتصاد کشور ضعفها را برطرف کنیم.
وی با اشاره به اینکه برای مقابله با تهدیدها باید این مفهوم که در یک جنگ نرم قرار داریم در بین فعالان و مردم نهادینه شود، تصریح کرد: مسئولان باید با تدبیر و البته باید بر اساس تدبیر و مبانی علمی نقاط وابستگی کشور از جمله وابستگی به نفت را به گونه موثری مدیریت کنند.دشمن در شرایط فعلی وابستگی ما را به نفت شناسایی کرده و همچنین ضرباتی را از این طریق به کشور وارد میکند.
وی با اعتقاد به اینکه نفت باید برای توسعه و سرمایهگذاری کشور به کار گرفته شود افزود: در برخی از کالاها هنوز به سمت خودکفایی حرکت نکردهایم که باید در این رابطه ضمن استفاده بهینه از ظرفیتهای موجود در کشور این وابستگیها را برطرف کنیم.
*دیدگاه اقتصادی کشور ایران نگرشی درونزا و بروننگر است
این کارشناس اقتصادی اضافه کرد: نگرش به اقتصاد در نگاه رهبری و در کشور ایران نگرشی درونزا و بروننگر است. به عبارت دیگر در اقتصاد مقاومتی نخست توسعه اقتصاد داخلی با توجه به همکاریهای منطقهای و استفاده از فناوریهای دنیا به کار گرفته میشود تا روابط بینالمللی با تسهیلات بیشتری همراه گردد.
این کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه در اقتصاد مقاومتی به هیچ عنوان نگرش بروننگر در روابط بینالملل نادیده گرفته نشده است خاطر نشان کرد: باید از ظرفیتهای موجود در کشور استفاده بهینه نماییم. چرا که در شرایط فعلی 50 درصد از انرژی کشور مورد استفاده قرار میگیرد و مابقی هدر میرود.
وی اضافه کرد: هم اکنون 50 درصد گاز کشور مورد استفاده قرار گرفته و مابقی از دست میرود که باید در این رابطه داراییهای کشور به نحو مناسبی مدیریت گردد.
وی با بیان اینکه اگر بخواهیم به اهداف خود برسیم باید همدلی و انسجام داخلی را نیز به همراه داشته باشیم اظهار داشت: دشمن این روزها با ایجاد جنگی روانی در سطح کشور سعی در تحقق اهداف خود دارد که باید مردم و مسئولان هوشمندانه برنامههای دولت را نقش بر آب کنند.
*رعایت خطوط قرمز در تحقق اقتصاد مقاومتی در کشور
آل اسحاق در ادامه صحبتهای خود رعایت خطوط قرمز را نیز نکته اساسی در رفع مشکلات اقتصادی کشور به شمار آورد و گفت: در حوزه اقتصادی که یک جنگ به شمار میآید باید فعالان این بازار و فعالان کشور خطوط قرمز را نیز رعایت کنند تا از آن طریق کشور با آسیبهای جدی روبرو نگردد.
وی بر لزوم استقرار یک نظام اقتصادی تاکید کرد و گفت: برای رسیدن و تحقق سیاستهای اقتصاد مقاومتی باید یک نقشه راه ضمن بکارگیری علوم نظامی و اقتصادی مورد توجه مسئولان قرار گیرد.
به گفته آل اسحاق اقتصاد مقاومتی مدل و الگوی ویژه و احتیاج به تربیت و آموزش دارد که باید در این رابطه سیاستهای کارآمدی به کار گرفته شود.
آل اسحاق در ادامه صحبتهای خود با ورود به بحث اجرای فاز دوم هدفمند سازی یارانهها در پاسخ به پرسش خبرنگار تسنیم مبنی بر اینکه دولت باید در اجرای فاز دوم هدفمند سازی یارانه ها چه سیاست هایی را به کار گیرد که هم عدالت در جامعه محقق شده و هم کمک هایی به واحدهای تولید صورت گیرد ضمن آنکه شدت مصرف انژری در کشور هم کاهش پیدا کند؟ اظهار داشت: مسئله هدفمندسازی یارانه ها یکی از ابزارهای سیاستی در مسیر تحقق اقتصاد مقاومتی است به شرط آنکه نگاه هدفمندسازی یارانهها یک نگاه جامع باشد نه نگاه تکبعدی.
وی با اشاره به اینکه قرار بر این بود تا با اجرای فاز اول هدفمندسازی یارانهها حاملهای انرژی هدر نرفته و مصرف آنها کاهش پیدا کند، اظهار داشت: دولت با گران کردن حاملهای انرژی و واریز وجوه نقدی به مردم سعی در کمک به اقشار آسیبپذیر داشت در حالیکه باید بگویم در نهایت نتوانستیم مصرف حاملهای انرژی را در کشور کاهش دهیم و حتی آثار تورمی زیادی را نیز بوجود آوردیم.
وی افزود: اصل هدفمندی یارانهها باید در فاز دوم با اصلاحات زیادی همراه گردد. نخست آنکه همه باید همدل شویم تا موضوع هدفمندسازی یارانهها در مسیرعدالت و با یک نگاه یکپارچه اجرا گردد.
این کارشناس اقتصادی اضافه کرد: حال اگر بخواهیم همانند فاز اول 45 هزار تومان را به تمام اقشار مختلف خانوادهها پرداخت کنیم یک نقض جدی را برای اهداف هدفمندسازی یارانهها انجام دادهایم. حتی در فاز اول قرار بود کمکهای زیادی به بخش تولید کشور صورت گیرد اما شرایط فعلی جامعه نشانگر آن است که نه تنها بستری برای حمایت از تولید انجام نشد بلکه مصرف حاملهای انرژی کم نگردید و قاچاق سوخت نیز صورت گرفت.
*به دولت اجازه دهید در فاز دوم هدفمند سازی یارانه ها با جرأت گام بردارد
آل اسحاق با تاکید بر اینکه باید به دولت اجازه دهیم نترسد و با جرات کارهای ضروری را ضمن شناسایی نقاط آسیبپذیری اقتصاد برای ایمنسازی کشور در برابر تهدیدات خارجی انجام دهد، اظهار داشت: هنوز به یک نگاه جامع و برای حمایت از تولید، سرمایهگذاری، افزایش حجم صادرات دست پیدا نکردهایم در مجموع باید بگویم فاز اول هدفمندسازی یارانهها 9 هدف را دنبال میکرد که در شرایط فعلی فقط به دو هدف رسیدهایم.
وی یکی از دلایل عدم رسیدن به نرخ رشد بهرهوری سرمایه در کشور را طی چند سال اخیر هزینههای زیاد و بدون بهرهوری در اقتصاد کشور از سوی مسئولان و فعالان اقتصادی عنوان کرد و اظهار داشت: بهرهوری برآیند تعدادی از عوامل تاثیرگذار و تابع سیاستهای مدیریتی است که در مجموعه اقتصاد که شامل خانواده و بنگاهها است نتوانستهایم به دستاورد مناسبی در این رابطه دست پیدا کنیم.
وی با اشاره به اینکه در شرایط فعلی خرج خانوادهها و بنگاهها به صورت غیرمنطقی و بلااستفاده و زیاد است اظهار داشت: اصول حاکم در اقتصاد به فضای کسب و کار و شاخصهای متعددی مبتنی است که در شرایط فعلی قیمتهای تمام شده، بروکراسی اداری، فضای سیاستهای بینالمللی به گونهای هزینهها را افزایش داده است که مانور را از فعالان اقتصادی برای بهرهوری بیشتر سلب کرده است.
وی بر لزوم مدیریت هزینهها، کنترل تورم، هزینه استراتژیکهای اقتصادی و تسهیل برای توسعه اقتصاد کشور تاکید کرد و گفت: امیدوارم با تکیه بر دانش فنیو همکاری حوزههای نظامی و اقتصادی کشور بتوانیم در آینده نزدیک شرایط ایجاد اقتصاد مقاومتی را به عنوان یک الگوی سازنده در جهان اسلام بوجود آوریم. /ت