به گزارش لنجانا مهدی محمدی، کارشناس بین الملل و مسائل هستهای امروز در گفتگو با خبرگزاری فارس با اشاره به درخواست نامعقول غربیها برای کاهش تعداد سانتریفیوژهای ایران و تقلیل آنها به کمتر از 4 هزار مورد اظهار داشت: تعداد و نوع سانتریفیوژهای ایران وابسته است به توافقاتی که دوطرف درباره مفهوم فرار هسته ای میکنند. متاسفانه ایران در توافق ژنو پذیرفته است که با هدف افزایش زمان، فرار هسته ای ایران، نیازهای اولیه ایران و برنامه غنیسازی فعلی ایران، ذخایر، گستره وضعیت و مکان، محدود شود بنابراین مهمترین معیار تعیین کننده این محدودیت این است که 1- زمان فرار هستهای ایران چقدر است و 2- نیاز هستهای ایران چگونه است.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه آمریکاییها میخواهند زمان فرار هستهای ایران بیش از یکسال افزایش دهند بنابراین ایران نمیتواند بیش از 4 هزار سانتریفیوژ را فعال کند و از آنجایی که آنها نیاز اولیه ایران را صفر فرض میکنند بنابراین اگر نیاز عملی ایران در این حد قرار بگیرد، طبق توافق ژنو باید تعداد سانتریفیوژهای ایران زیر 4 هزار عدد تقلیل یابد.
محمدی با بیان اینکه «این موضوع افتضاح و خطر بزرگ توافق اولیه است»، گفت: تیم ایرانی باید استدلال کند که کل برنامه هستهای ایران منطبق بر نیاز اولیه این کشور است بنابراین هیچ بخشی از برنامه غنی سازی برچیده نخواهد شد و حق توسعه ماشینهای جدیدتر و بزرگتر را حفظ میکند.
وی با بیان اینکه «ایران باید منطق فرار هسته ای را کنار بگذارد» ، تاکید کرد: ایران باید مطرح کند که اگر قرار بر اعتماد سازی در خصوص برنامه هستهای ایران است بهترین راه افزایش نظارت است نه ایجاد محدودیت در برنامه هستهای.
این کارشناس هستهای افزود: ایران نه تنها نباید به محدودیتهای مطرح شده از طرف غربیها تن بدهد بلکه باید توسعهیابی و افزایش برنامه غنیسازی را استدلال کند و نباید تن به هیچ نوع محدودیتی در غنیسازی و ماشینهای مربوط به این فرایند را بپذیرد.
وی در خصوص حداقل تعداد سانتریفیوژهای ایران در گام نهایی خاطرنشان کرد: اگر از دو منظر 1- ملاک عملی یعنی برنامه زمانبندی ایران برای تولید نیروگاههای هسته ای ایران (ایران میخواهد 16 نیروگاه هستهای جدید بسازد) و دوم افزایش روابط تجارت ایران با کشورهای ثالث و تعیین ایران به عنوان یک کشور صادر کننده سوخت هستهای بررسی کنیم باید گفت که ایران نه تنها نباید تعداد سانتریفیوژها را کم کند بلکه باید آنها را به بیش از 50 هزار سانتریفیوژ افزایش داده و از ماشینهای جدید استفاده کند.
محمدی در خصوص مواضع ایران در خصوص توسعه امکانات غنی سازی در گام نهایی گفت: توافق ژنو میگوید که ایران باید برنامه تحقیقات توسعهای خود را بدون انباشت حفظ کند در حالی که حق توسعه غنیسازی در معاهده انپیتی بدون هیچ محدودیتی آمده است از این رو ایران باید بتواند بدون هیچ محدودیتی از امکانات جدیدتر و نسلهای جدیدتر ماشینهای سانتریفیوژ را با گاز دهی تست کند و بدون هیچ محدودیتی استفاده کند.
کارشناس مسائل هستهای در پایان تصریح کرد: اساساً محدودیت در برنامه تحقیق توسعه به معنی محدودیت در پیشرفت تحقیقات علمی ایران است و این سلب یکی از حقوق قانونی و بارز ایران در آینده است که موضوعی نا بخشودنی است از این رو ایران بایستی بر این مهم که حق توسعه و تحقیق به طور کامل و بدون قید و شرط و زمانبندی در این توافقنامه لحاظ شود، پافشاری کند.