به گزارش لنجانا ؛از بزرگترین اسباب قساوت و بسته بودن قلب گناه است، اگر انسان معصیت الهی را مرتکب شود خداوند بر قلب او مُهر می زند و قلب او از کسب معرفت الهی باز می ماند. این همان «طبع» و «رین» است که خداوند در قرآن به آن اشاره کرده است: « کَلَّا بَلْ رَانَ عَلَى قُلُوبِهِم مَّا کَانُوا یَکْسِبُونَ» (مطففین/۱۴) ؛ نه چنین است، بلکه آنچه مرتکب می شدند زنگار بر دل هایشان بسته است.
«…. وَ طُبِعَ عَلی قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لا یَفْقَهُونَ» (توبه/۸۷)؛ و بر دل هایشان مُهر زده شده است در نتیجه قدرت درک ندارند و این حالت عبارت است از بسته بودن قلب از معرفت و نور.
در روایتی رسول خدا صلی الله و علیه وآله می فرمایند پنج چیز دل ها را می میراند :
۱ – گناه بالای گناه ۲ – مجادله با احمق (نابخرد) ۳ – هم صحبت و مجالست بیش از حد با زنان ۴ – نشستن با مردگان، گفتند رسول الله (صلی الله و علیه وآله) مردگان چه کسانی هستند؟ فرمود: هر بنده خوش گذران سرکش که او مرده است. (خصال شیخ صدوق ۱۰۶)
در حقیقت می توان گفت که قساوت قلب یکی از بیماری های روحی است که منشا بسیاری از آلودگی ها و گناهان می شود و باید از آن پیشگیری کرد و اگر خدای ناکرده دچار آن شدیم آن را درمان نماییم .
از بزرگترین اسباب قساوت و بسته بودن قلب ۳۰۶۶۰۵ گناه است، اگر انسان معصیت الهی را مرتکب شود خداوند بر قلب او مُهر می زند و قلب او از کسب معرفت الهی باز می ماند. این همان «طبع» و «رین» است که خداوند در قرآن به آن اشاره کرده است: « کَلَّا بَلْ رَانَ عَلَى? قُلُوبِهِم مَّا کَانُوا یَکْسِبُونَ» (مطففین/۱۴) ؛ نه چنین است، بلکه آنچه مرتکب می شدند زنگار بر دل هایشان بسته است
قلب های سالم ، قلب هایی است که وظیفه ی خود را به خوبی انجام می دهند، و برای غیر خداوند در آنها جایگاهی نیست و برای خداوند شریک قرار نمی دهند. تمام حب و بغض هایشان برای خداوند است، فقط به خدا توکل و امید دارند. ترسشان از خدا است، دوستی و دشمنی اش برای خداست. فقط مطیع دستورهای الهی هستند. و هیچ امری را بر امر خدا و رسول مقدم نمی داند، و این ها نشانه های سلامت قلب است.
و از این جا معلوم می شود که معارف قرآن مخصوص قلب هایی است که از معصیت و ناخالصی ها پاک است، قلب هایی که گناهان مانع رسیدنشان به فیض و معارف قرآن نمی شود.
اینکه خداوند فرمود: «لایمسّه الا المطهرون» این تماس فقط تماس جسمی نیست، بلکه به معارف قرآن نیز جز پاکان نمی رسند. برای اینکه انسان اگر بخواهد به معارف قرآن برسد و راهی به سوی قرآن بیابد باید قلبش پاک باشد. قلب های ناپاک مانع از رسیدن به قرآن است.
موثر ترین مسئله در طهارت قلب
طهارت قلب یعنی؛ یعنی قلب از هر نوع گناه طاهر شود. اگر قلب طاهر شد، اخلاص می آید؛ چون مرکز فرماندهی روح، این قلب است. بعد از قلب طاهر، روح مسلّط بر اعضاء و جوارح می شود، وقتی روح طاهر شد، بدن طاهر می شود. دیگر ید می شود یدالله، عین می شود عین الله.
لذا راه این است: طهارت قلب. اولیاء الهی نکته ای را در باب طهارت قلب بیان فرمودند که بسیار مهم است. تمام آن ها بیان فرمودند: اوّلین و مهم ترین مسئله در طهارت قلب، لقمه است.
نکته ی قابل توجه در این موضوع به نقل از آیت الله قرهی این است که “شما فکر نکنید لقمه یعنی فقط خوردن. لقمه یعنی امکان دارد شما از وسیله نقلیّه دولتی استفاده کنید، یا امکان دارد از آن موقعیّتی که برای شما قرار دادند سوء استفاده کنید و … این ها خیلی مهم است و انسان باید دقیق باشد.”
راهکارهای درمان قساوت قلب :
مهمترین راه های درمان قساوت قلب :
۱ ذکر خدا و یاد خدا است :
زیرا خود قرآن ذکر خدا را باعث آرامش قلب ها می داند ، به طور مثال هوا برای ریه خوب است ، اما آب خوب نیست ، بلعکس آب برای معده خوب است اما هوا خوب نیست ، نفس انسان مثل معده است ، که طالب محبت دنیا است .
دنیا برای نفس مطلوب است اما قلب انسان مثل ریه است که به هوا نیاز دارد . محتاج ذکر الله است چطور اگر انسان برای چند لحظه ای هوا به ریه اش نرسد می میرد و اگر هوای ذکر خدا هم به قلب نرسد خواهد مرد از جمله ذکرهای مهم در جلای قلب که در بر طرف کردن قساوت خیلی موثر است ذکر استغفار (استغفرالله ربی و اتوب و الیه) ۲ – ذکر لا اله الا الله ۳ – و صلوات بر محمد و آل محمد (محمدی ری شهری، گزیده میزان الحکمه، مبحث قلب و دل، ص ۶۵۴) است .
۲ – دوری از گناه :
نکته ی قابل توجه در این موضوع به نقل از آیت الله قرهی این است که “شما فکر نکنید لقمه یعنی فقط خوردن. لقمه یعنی امکان دارد شما از وسیله نقلیّه دولتی استفاده کنید، یا امکان دارد از آن موقعیّتی که برای شما قرار دادند سوء استفاده کنید و … این ها خیلی مهم است و انسان باید دقیق باشد.”
همان طور که گفته شد، قساوت دل مربوط به گناه است پس اول باید توبه کرد و هر روز با خدا عهد بست که گناه نکنیم و اگر مرتکب آن شده حتما و فوراً توبه کرده و عزم بر ترک گناه داشته باشیم و در این مورد توصیه می شود حتما مناجات تائبین از مناجات خمسه عشر از امام سجاد (علیه السلام) که در مفاتیح آمده را غفلت نکنیم و به قرائت و تدبر در آن بپردازیم . (همان)
۳- یاد مرگ :
باعث می شود دل انسان جلا پیدا کرده و غفلت را از بین می برد که علی (علیه السلام) می فرماید : رسول خدا (سفارش می کرد به اصحابشان به این که یاد مرگ ۱۹۷۴۶۵ باشید زیرا یاد مرگ شکننده ی لذات نفسانی و مانع از میل های حیوانی است .(همان)
۴- مطالعه کتاب های اخلاقی و احادیث ائمه هدی :
مطالعه این کتب و احادیث (تاثیر فوق العاده دارد و امام باقر (علیه السلام) فرموده است : ان حدیثنا یحیی القلوب یعنی احادیث ما قلب را زنده می کند.) (همان)
۵ – مهربانی با مستمندان و ایتام :
روایت است شخصی به رسول خدا (صلی الله و علیه وآله) از قساوت دلش شکایت کرد، رسول خدا (صلی الله و علیه وآله) فرمود : هر گاه بخواهی دلت نرم شود پس اطعام کن مسکین را و دست بر سر یتیم بکش. (همان)
کلام آخر:
همه ی این ها گفته شد تا با طهارت قلب ان شاء الله از معارف قرآن روز به روز بیشتر بتوانیم دریافت کنیم چرا که به فرمایش خداوند؛ «إنه لقرآن الکریم فی کتاب مکنون لایمسّه الا المطهرون تنزیل من رب العالمین.» (واقعه/۷۷-۸۰) ؛ تحقیقاً این قرآنی است ارجمند، در کتابی نهفته، که جز پاک شدگان بر آن دست نیازند و از جانب پروردگار جهانیان فرود آمده است.»
منبع :حرف ما
انتهای پیام/
انتهای پیام/
